Zagospodarowanie odpadów komunalnych to globalny problem, o którym szerzej pisaliśmy w naszym artykule dotyczącym składowisk. W jego rozwiązaniu kluczowa jest działalność instalacji termicznego przekształcania odpadów (ITPOK), takich jak powstający w Gdańsku Port Czystej Energii. Paliwem działalności ITPOK – w których to w procesie kogeneracji powstaje energia elektryczna i ciepło – jest frakcja wydzielana z odpadów komunalnych pozostałych po selektywnej zbiórce.
Tym samym PCE nie umniejsza strumienia idącego na poczet wtórnego wykorzystania, lecz pożytkuje na cele energetyczne i cieplne frakcję resztkową. Frakcję, która w innym wypadku pozostałaby niezagospodarowana. Co warto zaznaczyć – z powodu ostrych restrykcji emisyjnych, oddziaływanie instalacji termicznego przekształcania odpadów na środowisko jest znikome. W wielu przypadkach emisyjność ITPOKów jest kilkukrotnie mniejsza niż działalność instalacji przemysłowych czy ciepłowniczych, których bazą działania często jest wydzielający szkodliwe ilości CO₂ węgiel brunatny.
Można więc z pełnym przekonaniem stwierdzić, że nienadające się do recyklingu odpady komunalne staną się w Porcie Czystej Energii źródłem alternatywnej, zielonej energii. Dlaczego?
Zielona, alternatywna energia
W opozycji do tradycyjnych źródeł pozyskiwania energii, takich jak węgiel kamienny czy gaz ziemny, znajduje się energia z surowców odnawialnych (OZE) – czyli taka, której pozyskanie nie wiąże się z długotrwałym deficytem zastosowanym w celu jej uzyskania surowców. Wśród OZE wyróżniamy m.in. energię geotermalną (pozyskiwaną z ziemi), hydrotermalną (pozyskiwaną z wody) czy aerotermalną (pochodzącą z powietrza). I choć energii pozyskiwanej z przekształcania odpadów komunalnych nie można stricte nazwać odnawialną z powodu rozbieżności definicyjnej per se, razem z OZE należy ona do szerszej grupy, czyli energii alternatywnej wobec tradycyjnych, często szkodliwych źródeł. Uzyskana poprzez kogenerację w Porcie Czystej Energii energia elektryczna będzie energią zieloną, ponieważ jej źródłem nie będą tradycyjne źródła kopalne, takie jak węgiel, ropa czy gaz, a frakcja resztkowa, która posiada równy im (lub nawet przewyższający) potencjał kaloryczny.
Dodatkowo działalność gdańskiej instalacji, będącej jednocześnie elektrociepłownią, pozwoli na dywersyfikację źródeł energii, znacznie przyczyniając się tym samym do procesu dekarbonizacji. Działalność PCE pozwoli ograniczyć wydobycie, transport oraz emisje źródeł kopalnych, zapewniając wartość nominalną ok. 114 MWh energii elektrycznej i 509 000 GJ ciepła. Roczna produkcja energii na tym poziomie, po odjęciu zużycia na potrzeby własne, pozwoli na 2,5 roku zasilenia gdańskiego taboru tramwajowego, 8 lat oświetlenia drogowego w Gdańsku lub zasilenie 40 tys. gospodarstw domowych rocznie. Ponadto – z racji obowiązujących wobec ITPOków restrykcji dotyczących poziomu emisji, znacznie bardziej rygorystycznych niż, na przykład, wobec obiektów spalających węgiel czy biomasę – wydzielane w procesie termicznego przekształcania spaliny do atmosfery będą nieinwazyjne dla środowiska, co jest bezpośrednim skutkiem zainstalowanego w Porcie Czystej Energii wysokosprawnego systemu oczyszczania spalin.
Nowoczesny system oczyszczania spalin
Zanieczyszczenia powstałe w wyniku termicznego przekształcania usuwane są ze spalin za sprawą wielu nowoczesnych urządzeń, które składają się na bardzo zaawansowany system oczyszczania spalin. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, Port Czystej Energii został dostosowany do najnowszych wytycznych BAT (Best Available Techniques) dla spalania odpadów, które zawarte są w decyzji wykonawczej Komisji UE 2019/2010 z 12 listopada 2019 r. Wytyczne te warunkują m.in. zwiększenie skuteczności istniejącego układu filtra workowego oraz dodanie nowego układu wtrysku reagenta magnezowego, co przyczynia się do zmniejszenia emisji do środowiska m.in. szkodliwych pyłów, zanieczyszczeń kwaśnych (takich jak tlenki siarki i chlorowodoru), dioksyn, furanów oraz metali ciężkich, a więc wspomaga wspomnianą wcześniej dekarbonizację środowiska.
Układ systemu oczyszczenia spalin w Porcie Czystej Energii należy do najistotniejszych elementów całej instalacji, będąc jednym z najnowocześniejszych tego typu układów nie tylko w Europie, ale również na całym świecie. ITPOK w Gdańsku jako nieliczny w Europie został wyposażony w dwie instalacje do redukcji tlenków azotu – selektywną redukcję niekatalityczną SNCR (ang. Selective Non-Catalytic Reduction) oraz selektywną redukcję katalityczną SCR (ang. Selective Catalytic Reduction. Szczegółowy schemat oczyszczania spalin znajdziecie tutaj. Oczyszczone spaliny do atmosfery wydzieli komin, w którym zainstalowany jest system ciągłego monitoringu, mający zapewnić kontrolę nad śladowymi ilościami emitowanych substancji do środowiska. Wynik monitoringu będzie powszechnie dostępny dla mieszkańców Gdańska i internautów na stronie porczystejenergii.pl. Dodatkowo, w celu pełnej transparentności, tablica z aktualizowanymi na bieżąco parametrami zostanie umieszczona przy wjeździe do sąsiadującego z Portem Czystej Energii Zakładu Utylizacyjnego (przy ul. Jabłoniowej 55).
Port Czystej Energii rozpocznie produkcję alternatywnej, zielonej energii jesienią. W tym momencie instalacja szykuje się do rozpoczęcia gorących rozruchów, które mają potrwać do końca sierpnia.
